Hurken of zitten tijdens het ontlasten? De bekkenfysiotherapeut legt uit!
Historie van het ontlasten
Toen de mensen nog ver uit elkaar leefden werd er in de vrije natuur ontlast in hurkzit. De romeinen hadden echte toiletten met een soort rioleringssysteem, die zaten op een wc pot. Helaas verdween dat na de val van het Romeinse keizerrijk. Later in de middeleeuwen werd er veel in het openbaar gepoept, op straat, gehurkt; dat leidde tot veel ziektes en narigheid…
In onze westerse wereld is het normaal om gewoon zittend op de toilet onze behoefte te doen. Als we ouder worden wordt er een verhoogd toilet geplaatst zodat we nog makkelijker kunnen opstaan. De Fransen hebben keuze; het normale toilet of een hurktoilet. De vakantieperiode leidt steevast tot het onderwerp: het Franse hurktoilet! Dat zijn wij Nederlanders niet gewend, om hurkend te plassen, laat staan te ontlasten
Hoe zit dat nou met die kringspier en bekkenbodemspieren? Best ingewikkeld!
Onze bekkenbodem bevat de kringspier; deze kringspier bevat eigenlijk twee kringspieren: de binnenste en de buitenste kringspier. Over de eerste zijn we niet de baas , over de tweede wel.
Als er ontlasting op de binnenste kringspier komt gaat deze vanzelf openstaan en de ontlasting zakt het anale kanaal in. Hier wordt “geproefd” of de ontlasting hard of zacht is, of er een windje aan komt en zelfs kun je voelen of het een windje met geluid wordt of een zacht geluidloos windje.
Dit heet het discriminatievermogen. Belangrijk om dat goed te kunnen voelen!
De buitenste kringspier gaat gauw dicht, anders zou de ontlasting in je broek kunnen komen. Boven de kringspier zit nog een belangrijke spier, die als een lus om de darm loopt. Bij hoge nood wordt deze spier aangespannen en zo trek je een “knik in de tuinslag”.
Deze lusvormige spier moet tijdens het ontlasten goed kunnen ontspannen; gebeurt dat niet dan kan het zijn dat je niet goed leeg poept en je meer moeite moet doen om te ontlasten. Hoe harder je perst hoe meer deze spier kan gaan tegenspartelen. De hoek in de darm is dan te scherp om goed te kunnen legen.
In hurkzit is deze hoek minder scherp en kan er beter een trechter gemaakt worden van de endeldarm. Het ontlasten gaat sneller en er hoeft minder druk te worden gegeven. Dat is prettig want rondom de anus en boven de anus zitten bloedvaten, die , bij te hard persen, opzwellen en dan aambeien worden. Een pijnlijke kwestie. Dus zo gek is dat Franse hurktoilet nog niet, alleen zijn wij niet allemaal zo soepel in onze spieren en gewrichten om ontspannen te kunnen hurken…
Voorkomen is beter dan genezen
Allereerst ontlasting soepel houden door goed te drinken en vezels te gebruiken. Daarnaast kan het helpen je houding op de toilet aan te passen bv. een krukje of opstapje onder je voeten. Er is zelfs een Squatty Potty te koop om je toilet aan te passen. Zo kun je je bekkenbodem goed ontspannen. Zo benaderen we het hurken een beetje en dat scheelt al veel.
Hardnekkige problemen?
Heb je hardnekkige ontlastingsproblemen, zoals aambeien, bloed bij de ontlasting of pers je zelfs de binnenvoering van de darm een stukje naar buiten, dan is het wellicht tijd om de bekkenfysiotherapeut te bezoeken. Vaak verwijzen chirurgen, proctologen en MDL-artsen je naar de geregistreerde bekkenfysiotherapeut. Deze kan je leren op een goede manier je bekkenbodem te ontspannen, maar ook aan te spannen. Met een gezonde spier ontlast het beter. Ook kan er gesleuteld worden aan een andere perstechniek i.c.m. het ademhalingspatroon. Zo kan heel wat ellende worden opgelost maar ook worden voorkomen.
De bekkenfysiotherapeut is bij uitstek geschoold om dit soort problematiek samen met u op te lossen, dus zet opzij die schaamte en maak uw probleem bespreekbaar bij uw huisarts.
Linda Ernste, geregistreerd bekkenfysiotherapeut MSPT